Nje e ardhme pa lufte? Me e mundur nga sa mund te mendoni

Lufte ne Afganistan, krize ne Gaza, dhe konflikte te vazhdueshme pergjate Afrikes sub-Sahariane. Por megjithate, per shkecetaret politike, ky eshte nje lajm i mire.
Sipas te dhenave, duket qe konfliktet globale kane patur nje tendence renie gjate gjysem shekullit te fundit. Tani, nje grup kerkuesish ne Norvegji kane thene qe te dhenat e tyre tregojne qe e ardhmja mund te jete edhe me paqesore se kaq.

Ne nje artikull qe do te publikohet se shpejti ne International Studies Quarterly, Harvard Hegre, nje profesor i shkences politike ne Universitetin e Oslos, shkruan qe numri i konflikteve do te jete pergjysmuar deri ne vitin 2050, dhe me uljen me te madhe qe do te ndodhe ne Lindjen e Mesme.
Hegre, se bashku me koleget e tij ne Peace Research Institute Oslo, ndertuan nje model statistik qe mori parasysh faktore si per shembull vdekshmeria foshnjore, edukimi, popullsia e re, perberjen etnike dhe historine konfliktuale. Atae perdoren programin e simulimit te konfliktit 18.000 here perpara se te nxirrnin konkluzione prej tij.
Grupi u fokusua ne konfliiktet nderkombetare te armatosura ndermjet qeverive dhe grupeve te organizuara; ashtu si Herge thote per TIME, "konfliktet e brendshme te armatosura vrasin njerez e zgjasin me shume."
Nderkohe qe situata e pergjithshme tregon nje te tendence drejt paqes, ky nuk eshte i gjithi lajm i mire. Per shkak te faktoreve te zhvillimit dhe historise se konflikteve disa vende do te kene nje rrezik me te madh per tu konfliktuar nderkohe qe koha kalon.
Ndermjet ketij viti dhe vitit 2017, India, Etiopia, Filipinet, Uganda dhe Burma do te jene ne rrezik me te madh te konfliktit te brendshem. deri ne vitin 2050 lista do te ngushtohet ne vetem Indi, Nigeri, Sudan, Etiopi, dhe Tanzani.
Nga pikepamja rajonale, te gjitha kontinentet do te hasin nje ulje te rreziku te konflikteve, pervec Afrike sub-Sahariane, rajon qe do te jete 'shtepia e 41% te popullsise se re ne me pak se tre gjenerata kohe'.
Duke pare lajmet e perditshme, ideja qe njerezit jane duke i rezistuar impulseve te dhunes, duket thjesht si fantazi. Megjithate, pavaresisht epersise se luftes neper lajme, ne fakt ajo eshte duke u ulur. Ne vitin 1992 nje shtet ne kater ishte i perfshire ne nje konflikt te armatorur, ndersa ne vitin 2009 bilanci ishte nj ene gjashte shtete.
Pyetja eshte "PSE"?
Hegre shpjegon qe nderkohe qe eshte e veshtire te theksohet nje faktor me shume se nje tjeter, celesi eshte edukimi.
"India eshte ne liste sepse eshte shume e madhe dhe ka nje histori konflikti ne Veri, por nese ata bejne nje perpjekje per te zgjeruar edukimin, ato do te ulnin rrezikun e tyre per konflikte te armatosura." - thote Hegre.
Nje faktor tjeter eshte edhe zhvillimi ekonomik. Europa, pavaresisht problemeve ekonomike qe po has, eshte akoma ne nje rrezik te vogel per konflikte te armatosura. Kjo vjen per shkak se "ekonomite e zhvilluara kane patur tendence te shkembejne shume ndermjet rrjeteve te ndryshme," shpjegon Hegre, "dhuna i shkaterron keto rrjete."
Me fjale te tjera, sa me shume te kesh per te humbur, aq me pak terheqese te duket ideja e luftes.
Megjithate, ashtu si thekson edhe vete Hegre ky studim n uk eshte i plote pasi duhen marre parasysh edhe gjera te tjera, por rendesi ka qe tendenca e pergjithshme e botes eshte drejt uljes se dhunes dhe konflikteve te armatosura.