Gjuhet, ashtu si njerezit, e kane prejardhjen nga Afrika
Sat 26 Nov 2011 - 2:18
“Te gjitha gjuhet rrjedhin nga i njejti burim” thone shkencetaret pasi rane ne gjurmet e origjines se te folures sub-sahariane qe daton rreth 150 000 vjet me pare.
Duke perdorur analiza te sofistikuara per qindra gjuhe, kerkuesit arriten te binin ne gjurmet e origjines se tyre ne te njejtin vend dhe ne te njejten kohe.
Tashme ata besojne se gjuha ka qene nje nga “veglat” qe e shtyu njerezimin drejt kolonizimit te te gjithe planetit.
“Ne mendojme se kjo gjuhe ishte nje hap perpara ne qyteterim, e cila coi ne bashkerendimin dhe bashkepunimin qe mund ten a kete udhehequr ne drejt zhvillimit” –tha Dr. Quentin Atkinson ne Universitetin e Auckland-it dhe ne Universitetin e Oxford-it.
“Ajo mund te na kishte cuar edhe drejt konkurrences, gje e cila do te na kishte dhene nje shtytje me te madhe”
Dr. Atkinson analizoi 504 gjuhe ne menyre qe te shihte se sa shkronja (tinguj te vecante) permbanin.
Per habine e tij ai zbuloi nje lidhje te ngushte midis moshes se qyteterimit dhe numrit te shkronjave ne gjuhen e tij.
Keshtu nderkohe qe gjuhet afrikane kishin me shume se 100 shkronja, gjuha hawaiane kishte rreth 13, ndersa anglishtja, frengjishtja dhe gjermanishtja kishin secila rreth 45.
Analizat, te cilat perdoren si burim kryesor Atlasin Boteror te Struktures se Gjuheve, mbeshteten ne teorine se qyteterimet e vjetra kane pasur nje shumellojshmeri gjuhesore me te madhe sesa periudha e tyre e ekzistences.
Kjo gje u perdor per te nxjerre origjinen e gjuhes ne Afrike. Theksohet periudha rreth 150 000 vitesh me pare, kur arti i vizatimeve neper shpella ishte nje nga format me te hershme te komunikimit.
Mendohet se njeriu i hershem u largua nga Afrika rreth 80 000 vjet me pare, duke marre me vete edhe disa veti te shumellojshmerise gjuhesore, por jo te gjitha.
Ne pergjithesi, zonat e globit te cilat u kolonizuan me vone, perfshijne me pak shkronja ne gjuhet lokale. Zonat te cilat jane te banuar nga njeriu per mijevjecare te tere, perdorin me shume shkronja ne te foluren e tyre. Ky ishte raporti perfundimtar i studimit.
“Provat tregojne se ka patur nje origjine te vetme te gjuhes pavaresisht zhvillimeve gjuhesore qe kane ndodhur ne menyre te pavarur” – thote Dr. Atkinson. “Mbeta me te vertete i habitur!”
Kerkimi eshte publikuar ne gazeten “Shkenca”infoalbania
Duke perdorur analiza te sofistikuara per qindra gjuhe, kerkuesit arriten te binin ne gjurmet e origjines se tyre ne te njejtin vend dhe ne te njejten kohe.
Tashme ata besojne se gjuha ka qene nje nga “veglat” qe e shtyu njerezimin drejt kolonizimit te te gjithe planetit.
“Ne mendojme se kjo gjuhe ishte nje hap perpara ne qyteterim, e cila coi ne bashkerendimin dhe bashkepunimin qe mund ten a kete udhehequr ne drejt zhvillimit” –tha Dr. Quentin Atkinson ne Universitetin e Auckland-it dhe ne Universitetin e Oxford-it.
“Ajo mund te na kishte cuar edhe drejt konkurrences, gje e cila do te na kishte dhene nje shtytje me te madhe”
Dr. Atkinson analizoi 504 gjuhe ne menyre qe te shihte se sa shkronja (tinguj te vecante) permbanin.
Per habine e tij ai zbuloi nje lidhje te ngushte midis moshes se qyteterimit dhe numrit te shkronjave ne gjuhen e tij.
Keshtu nderkohe qe gjuhet afrikane kishin me shume se 100 shkronja, gjuha hawaiane kishte rreth 13, ndersa anglishtja, frengjishtja dhe gjermanishtja kishin secila rreth 45.
Analizat, te cilat perdoren si burim kryesor Atlasin Boteror te Struktures se Gjuheve, mbeshteten ne teorine se qyteterimet e vjetra kane pasur nje shumellojshmeri gjuhesore me te madhe sesa periudha e tyre e ekzistences.
Kjo gje u perdor per te nxjerre origjinen e gjuhes ne Afrike. Theksohet periudha rreth 150 000 vitesh me pare, kur arti i vizatimeve neper shpella ishte nje nga format me te hershme te komunikimit.
Mendohet se njeriu i hershem u largua nga Afrika rreth 80 000 vjet me pare, duke marre me vete edhe disa veti te shumellojshmerise gjuhesore, por jo te gjitha.
Ne pergjithesi, zonat e globit te cilat u kolonizuan me vone, perfshijne me pak shkronja ne gjuhet lokale. Zonat te cilat jane te banuar nga njeriu per mijevjecare te tere, perdorin me shume shkronja ne te foluren e tyre. Ky ishte raporti perfundimtar i studimit.
“Provat tregojne se ka patur nje origjine te vetme te gjuhes pavaresisht zhvillimeve gjuhesore qe kane ndodhur ne menyre te pavarur” – thote Dr. Atkinson. “Mbeta me te vertete i habitur!”
Kerkimi eshte publikuar ne gazeten “Shkenca”infoalbania
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi