Çfarë ekzistonte përpara krijimit të gjithësisë

Kozmologët e dinë pak a shumë mirë se çfarë ndodhi një të biliontën e sekondës pas Bumit të Madh. Por tani ata po përpiqen të çajnë edhe kufirin e fundit të dijes njerëzore për të shpjeguar se si erdhi puna deri tek Bumi i Madh.



Ndonjëherë, në asnjë pikë kohore, buroi Bota përbrenda një të biliontën pjesë të sekondës. Njeriu është në kërkim të zanafillës së saj pasi beson se përmes kësaj mundet të kthjellojë domethënien e jetës dhe të arrijë të kuptojë, përse ekziston dhe për ku po shkon. Por ‘domethënia’ nuk mundet as të matet as të vërtetohet përmes shkencave natyrore.



Filozofët grekë ishin të parët, të cilët e kanë shqyrtuar këtë çështje duke arsyetuar mbi se cilat janë bazamenti dhe zanafilla e realitetit. Materia apo shpirti – apo një sintezë dualiste e të dyjave. Aristoteles (Aristoteli) fliste mbi një zot. “Zoti”, thonte ai “është fillimi i lëvizjes, ai është lëvizësi i palëvizshëm”. Krishterimi e çon më tej dhe e zbukuron këtë tezë.



Njeriu ka nevojë ta dijë ‘domethënien’, ai nuk mundet të jetojë i vetëm në një botë të llogaritshme, pra që i përket shkencave të natyrës, thotë Friedrich Cramer, biolog molekulash dhe drejtues i dikurshëm i Institutit Max Planck për Mjekësi në Göttingen të Gjermanisë.



Në një oqean fillestar notoi një vezë dhe prej saj lindi Ra, perëndia diellore, e cila nga ana e saj krijoi Botën. Kështu tregon historia e egjiptianëve. Kështu që duhet të ketë pasur gjithnjë diçka më parë. Prej asgjësë nuk mund të lindë asgjë. Kështu thotë njëra palë ndërkohë që pala tjetër thotë: Gjithçka ka rrjedhur nga asgjëja.



Shkenca bën më tepër pyetje nga çka mund të përgjigjet. Njeriu – ky ‘kurorëzim i Krijimit’ – ka krijuar nga ana e tij zotin e tij për të pasur mundësi për të shpjeguar atë që nuk mund të hulumtohet? “Realitet është, ajo që e matshme është”, sipas Max Planck (Maks Plank). Dhe Zoti nuk është i matshëm. Majatë besonin se njerëzit ishin mbrujtur nga argjila. Dhe niseshin, po ashtu si filozofët e natyrës të lashtësisë, nga ajo që gjithmonë ka pasur diçka më përpara.



Mos ka qenë gjithnjë vetë Gjithësia – pasi të qenët në shumën e vet as mund të krijohet dhe as mund të zhduket? Apo, ashtu si nënkuptojnë disa rryma të reja të astrofizikës, një qenie inteligjente ? Sa më tepër dimë aq më tepër pyetje na dalin.