VETEVRASJA

Si e arsyetoni ju vetevrasjen???

Ekzistojnë shumë shkaqe që mund ta shtyn një person të bëjë vetëvrasje.

Nga ato më të shpeshta mund të konsiderohen:
- Marrëdhëniet të çrregulluara familjare, keqtrajtimet, dhuna, etj.;
- Mossuksesi gjatë shkollimit;
- Paaftësia e komunikimit me moshatarët. Personi potencial për vetëvrasje ndjehet i izoluar dhe i papranuar nga rrethi;
- Humbja e dikujt më të dashur përmes vdekjes, ndarjes, shkurorëzimit...;
- Shtatzënia tek femrat dhe proceset fiziologjike - hormonale që ndollën në organizmin e saj;
- Dëshpërimi i madh dhe nënçmimi;
- Ambiciet e tepërta të prindërve dhe presioni i madh psikologjik që bëjnë fëmijës së tyre. Ky presion i pandërprerë, në psiken e njomë tek fëmijët ta krijon ndenjen e gabuar të bindjes: "Patjetër duhet të jem më i miri, më i suksesshmi, më i dalluari... nëse nuk jam, do t'i dëshpëroj ata, andaj më mirë është që t'mos jem fare")
- Riatdhesimi, rivendosja-humbja e gjithë asaj të njohur dhje ballafaqimi me adaptimin në rrethanë të ri;
- Humbja e së dashurës, dashurit;
- Abuzimet e ndryshme me droga dhe alkool.
Për mundësinë e pengimit të ndodhjes së një vetëvrasjeje, asnjëra nga këta tregues nuk mund të jenë si shenja të sakta dhe të sigurta paralajmëruese. Por, sa më shumë që këto shkaqe të jenë evidente në jetën dhe sjelljet e atij personi, aq më shumë edhe brengosja e jonë duhet të jetë edhe më e madhe.
Në këtë moment, është shumë me rëndësi t'i kushtohet vëmendje këtyre shenjave të sjelljes, e që janë sinjale të një ndryshimi të shprehur nga sjelljet e zakonshme të atij personi. Këto shenja paralajmëruese si tregues më të shpeshtë mund të jenë:
- Ndryshimet e mëdha në sjellje ;
- Tërheqja nga shoqërimi me miqtë dhe njerëzit në përgjithësi;
- Problemet me gjumin dhe ushqimin;
- Humbjen e interesimit për aktivitete, shkollë, lojë, etj.;
- Humbja e interesimit për dukjen personale fizike dhe higjienën trupore;
- Personi nuk mahitet dhe nuk bënë shaka më, ose e kundërta, gjithnjë mahitet dhe bënë shaka të tepërta;
- Shpesh shprehet me fjalët: "çdo gjë në këtë jetë është e keqe", "gjithmonë i pengoj dikujt", "së shpejti do ta zgjidhi këtë problem"...etj.;
- Zakonisht bëhet më zemërgjerë dhe fillon t'i fali të tjerëve gjësendet e veta; rregullon dhe i bie në vend disa gjëra që më parë i kishte lënë mangu, etj.;
- I fton ose bënë vizita më të shpeshta personave të dashesh dhe miqëve më tepër se sa zakonisht;
- Nuk i intereson ma shkolla dhe suksesi në mësime ka në rrënje drastike;
- Nuk është i koncentruar fare në asgjë. është gjithnjë në mendime. Duket i hutuar dhe lënë përshtypje se gjatë bisedës nuk e dëgjon fare bashkëbiseduesin;
- Fletë shpesh për vdekjen dhe lexon literaturë që trajtojnë më tepër tema për vdekjen;
- Ka pasur edhe ndonjë tentim të mëparshëm për vetëvrasje.

Çka duhet bërë? Si t'i ndihmojmë këtyre personave?

Nëse në sjelljet e përditshme të fëmijët, mikut apo ndonjë person tjetër, i parandiejmë ose hasim në shenja të sipër cekura, ato mund të na parathonë një mundësi potenciale të një tentative në të ardhmen për kryerjen e vetëvrasjes nga ai. Në këto raste, ne duhet të reagojmë shpejtë dhe në mënyrë sa më adekuate.

Por, si?

Kur dikush ju thotë se ka ndërmend të bëjë vetëvrasje, kurrë mos e merrni këtë si shaka. Veprimi i parë është BISEDA. Me të BISEDONI...BISEDONI dhe vetëm BISEDONI... Këta njerëz kanë nevojë të madhe për një gjë të tillë.

1. Hapi tjetër është DËGJIMI. Lejojeni që ai person t'ju flas se si është i dëshpëruar, i pakënaqur nga jeta, se ka probleme... etj. Pa marrë parasysh se sa negativisht do të reflektojnë këto deklarime, vetë fakti që ai/ajo ka vendosur t'ju besohet, është një shenjë tejet pozitive. "Ventilimi" dhe zbrazja e emocioneve, veç në hapin e parë do t'i sjelli një lehtësim të madh atij.

2. MOS TENTONI Të JEPNI KËSHILLA.- Me një person potencial të bëjë vetëvrasje, kurrë mos tentoni t'i jepni vërejtje në formë: "e ke gabim", "nuk është mirë ta bësh këtë akt"...etj. Gjatë kësaj bisede, po ashtu, kurrë mos praktikoni t'i përdorni ato shabllone të zakonshme inkurajuese: "Do të jetë mirë në të ardhme", "Gjithmonë njeriu duhet të mundohet dhe të sakrifikoj në jetë", "Mos qaj", "Duhet të mendosh pozitivisht"...etj. Kur mos e provokoni dhe as mos e sfidoni me asgjë, ndjenjën e tij për bindjet të gabuara që ai ka për jetën. Mos harroni, këta persona e kanë të zhvilluar intuitën dhe shpejtë i parandiejnë qëllimet e juaja të sinqerta. Ata, me të dëgjuar këto shabllone standarde si këshilla gjoja të "mirëfillta", do të mbyllen dhe nuk do të jenë më të sinqertë në komunikim me ju. Pa marrë parasysh se sa "shokuese" dhe absurde do të jenë qëndrimet e bashkëbiseduesit, ju duhet t'i dëgjoni dhe t'i përjetoni ato sinqerisht. Gjithmonë pranoni se pajtoheni me të dhe ai në tërësi ka të drejtë

3. Pasi të vlerësoni se është krijuar besimi i mjaftueshëm reciprok, PYETENI se mos vallë atij për këto shkaqe i shkon mendja të bëjë vetëvrasje? Me këtë pyetje mos ja impononi idenë, por, vetëm bëjeni me dije se jeni të gatshëm të bisedoni edhe për këtë mundësi. Nëse merrni nga ai një përgjigje pozitive, vazhdoni ta pyetni edhe më tej. është me rëndësi të dihet: a e ka menduar ai se si do ta bëj një vepër të tillë (a ekziston në kokën e tij ndonjë plan konkret)?; a i ka në dispozicion të gjitha elementet e duhura për ta bërë këtë vepër ( a ekziston mjeti i caktuar); a ka caktuar momentin se kurrë do të vendosi për një hap të tillë (kohën). Shumica, në këtë pyetje do të përgjigjen negativisht, gjë që, për ne, do të jetë një shenjë se plani i tij për kryerjen e aktit të vetëvrasjes ende nuk është definitive dhe kjo mund të merret si një moment më inkurajues. Nëse veç e zbulojmë se ekziston PLANI, MJETI dhe KOHA e kryerjes së vetëvrasjes, atëherë, ne do të kemi një gjendje më alarmuese. Në këtë situatë, patjetër duhet intervenuar urgjentisht.

4. Nëse veç kemi të bëni me një situatë serioze dhe alarmuese, atëherë, qëndroni gjithnjë pranë tij dhe kurrë mos e leni vetëm. Pandërprerë bisedoni dhe vetëm bisedoni.... Në anën tjetër, paralelisht si preventivë, tentoni t'i largoni të gjitha sendet që mund t'i shërbejnë atij si MJET për kryerjen e vetëvrasjes.

5. Nëse edhe më tej ndjeheni të paaftë, atëherë ftoni në ndihmë ekspertin profesional. Mos premtoni dhe mos t'ju brej ndërgjegjja se nuk e keni ruajt fshehtësinë. Personat që tentojnë të bëjnë vetëvrasje, zakonisht pranojnë ndihmën e profesionistit.

Edhe disa karakteristika specifike për vetëvrasjen
Gjatë hulumtimit të tyre të fenomenit tejet të përhapur në botë të vetëvrasjeve, psikologët: Fareberoëi dhe Litman, vetëvrasjet i kanë klasifikuar në 3 kategori:

1. Kategoria e personave të rrezikuar me bindjen "Të JESH:
- Këta persona në fakt nuk dëshirojnë të vdesin, por vetëm tentojnë ta sinjalizojnë se kanë nevojë të sinqertë për ndihëm;
- Rrezikshmëria e mundësisë së kryerjes së aktit të vetëvrasjes, për këtë kategori njerëzish është më e vogël;
- Përfshihen në 2/3 e vetëvrasjeve;
- Kryesisht janë të gjinisë femërore.

2. Kategoria e peronave të rrezikuar me bindjen "Të MOS JESH"
- Këta vërtetë dhe sinqerisht dëshirojnë të vdesin;
- Nuk tregojnë shenjat e tentativës para aktit të kryerjes së vetëvrasjes;
- I përzgjedhin metodat më të rrezikshme të kryerjes së kësaj vepre;
- Përfshihen në 3-5% të vetëvrasjeve të kryera;
- Preventiva tek këta persona jep rezultate të vogla;

3. Kategoria e peronave të rrezikuar me bindjen "Të JESH APO Të MOS JESH"
- Janë të pazakonshëm dhe të pa definuar. Aktin e vendimmarrjes ia lënë fatit;
- I përzgjedhin metodat të rrezikshme të kryerjes së kësaj vepre, por me një ndikim më të ngadalshëm të veprimit;
- Përfshihen me 30 për qind të vetëvrasjeve;
- Për këta është karakteristike motivi: "jeta me fat ose fare".

Faktoret, qe e cojne nje individ ne vetvrasje jane te shumte, si p.sh. :gjendja ekonomike, konfliktet me motive te ndryshme ne familje etj. Ne nje fare menyre eshte stresi i akumuluar, i cili e rendon tej mase gjendjen psikologjike te njeriut, duke e cuar kete te fundit ne nje akt fatal mbi vetveten, sic eshte vetvrasja.Njeriu duhet te perpiqet qe t'i beje balle veshtiresive te jetes, te cfaredolloj natyre qofshin keto.Por lind pyetja: Kush eshte fajtor per kete?Ka disa, qe thone se fajtor eshte individi, i cili kryen kete akt kunder vetvetes, duke e percaktuar ate si nje njeri te dobet. Kjo pjeserisht eshte e vertete, por me e sakte do te ishte pergjigja: Fajtore jane njerezit perreth, te cilet ne menyre te drejtperdrejte ose te terthorte e shtyjne kete person te marre nje vendim kaq fatal, sic eshte vetvrasja.

Te vrasesh dike tjeter nuk duhet te jesh i fort apo i guximshem, perkundrazi njerezit e dobet e bejne kete. Kurse te vrasesh veten, per mua eshte trimeri dhe guxim i tepruar qe jo cdo kush mund ta kete!

(-Sqarim: -Kjo temë nuk është për Filozofinë, por për Psikologjinë.)

A konsiderohet vetevrasja si semundje?Vete akti i vetevrasjes nenkupton nje crregullim te personalitetit te njeriut.
Shoqeria e kombit Shqiptar eshte shotuar vitet e fundit nga rritja vetvrasjeve ne femije dhe adoleshence, gje qe tregon nje problem te rendesishem ne shoqeri.
Cdo njeri ne nje cast te jetes se tyre ka menduar ti jape fund jetes, por se fundi vetvrasja eshte bere nje fenomen i shemtuar ne shoqerine Shqiptare. Faktoret jane te ndryshem.

Cmendim keni per vetvrasjen?

tema hapet e nga arkivi i forumit qe ishte rikthehet ne diskutimet shoqerore,sdi pse ish mbyll kjo teme e pse?

Kur dikush ju thotë se ka ndërmend të bëjë vetëvrasje, kurrë mos e merrni këtë si shaka. Veprimi i parë është BISEDA. Me të BISEDONI...BISEDONI dhe vetëm BISEDONI... Këta njerëz kanë nevojë të madhe për një gjë të tillë.

Kohet e fundit ka marre permasa te medha por jo vetem tek burrat por kjo ka marre permasa te medha dhe tek vajzat e reja.Ne emisionet e lajmeve dhe ne shtypin e perditshem jepen shume raste te tilla.

Cili eshte mendimi juaj per kete gje???

depresioni e ka fajin

Vetëvrasja gjeja qe nuk i duhet kurr njeriut.Vlera me ulet qe mund ta bej njeriu.A thua pse jetojmë ?
Edhe nese ke probleme, perballu me te verteten dhe jetoje Jeten.Mendimi im

kush ban kyt veprim dhe arrin deri aty do thot qe ka karaker te dobet dhe nuk din ca asht vlera e vet ......

eshte menyra e vetem te largohesh nga kjo bot pa shkaktuar trazira ne njerezit qe te rrethojn

Besa tu i analizu ato qe po ndodhin e veshtiresite e jetes pak eshte vetevrasja qka eshte deshte te perfundojm ne.

Smundje mendore asht kjo....!

te behesh katil i vetvetes mekat i madh....

Mendimi i njerzve te dobet se e shikojne si te vetmen menyre per te dal nga situata

Artemis shkruajti:Mendimi i njerzve te dobet se e shikojne si te vetmen menyre per te dal nga situata

hmmmmmmm




Leonardo Da Vinci ka then : Nje person qe nuk e qmon Jeten e tij/saj , atehere nuk e meriton ate .

Thjeshte kane guxim.

depersion dhe problemet e cojn njeriun te bej nje xhest te till...ti them gjerat sic jan,kush esht ai budalla qe s'don te jetoj,gjith e dun jeten,ama disa arrijn te mposhten nga depresioni dhe problemet.

Eshte gjaja me e keqe jeten na e ka dhene dikush tjeter dhe vetem ai duhet te na e marre...

JAM DAKORT ME TY "LEPURUSHI " VETEM ZOTI E KA TE DREJTEN E JETES QOFT PER JETEN TIME APO TE KUJDO TJ.............

Problemet e hallet , per njeriun jan ber....ndaj duhet ti marrim me qet
jeta esht shum e gjat...e sic ka gjera te keqija , ashtu ka dhe gjera te bukura
Per dike esht me e bardh e per dike me e zez.....
Vetvrasja nuk esht asgje tjeter vecse dorzimi perpara jetes...e mendoj se esht gjeja me e gabuar qe mund te bej dikush

Mendoj se , ne rast se kemi kontakt me nje person ne gjndje depresive ti rrim sa me afer!!!

eshtenje veprim qe e bejn njerzit e dobet dhe qe nuk kane besim ne veten e tyre te cilet mendojn se nuk arrin dot te afronton problemet e tyre.......

personalisht per mu asht gjaja ma e dobet qe ban njiri sepse shpesh here kur arrin ne depresion te dickaje i duket zgjidhja ma e mire ...harron qe jeten na e ka fale dikush tjeter ....dhe harron qe cfare do qe te jete nuk zgjidhen problemet me vetvrasje ..harron qe mbrapa i len te tana ato probleme dhe po pati familje akom ama keq se i shumfishon problemet ...sot vetvrasja asht ba nji problem shoqeror dhe asht ne nji rritje te dukshme numri i ketij veprimi .....mos harroni se jeta sido qe te jete asht e bukur

Xhest i ulet,frike te perballohesh me realitetin tend..!

jo gjithmon vet vrasja bjen nga depresioni...

njerzit pa karater bajne dica te tille