Dy gjuhë, dy personalitete !!!!!!!!

Sipas nje studimi te kryer ne ShBA njerezit qe jetojne ne dy kultura te ndryshme dhe flasin (te pakten) dy gjuhe pa e kuptuar ndyshojne edhe personalitetet e tyre ne varesi te gjuhes qe jane duke perdorur. A na ndodh kjo ne Shqiptareve qe prej dekadash tashme jetojme me shume se nje kulture e flasim me shume se nje gjuhe? Kerkuesit David Luna nga Baruch College dhe Torsten Ringberg e Laura A. Peracchio nga University of Wisconsin-Milwaukee studjuan nje grup grash hispanike te cilat flisnin dy gjuhe dhe kishin nivele te ndryshme te identifikimit kulturor.

Ata vune re ndryshime te ndjeshme ne perceptimin e vetvetes ne keto gra qe rrethohen here nga kultura latine e here te tjera nga kultura anglo-saksone. Studimi arriti ne perfundimin se ne varesi te gjuhes se perdorur, njerezit me dy kultura ndryshojne edhe personalitetin e tyre (pa e kuptuar) duke u ndjere me konfidente dhe te zote kur flasin njeren gjuhe, e me te ndrydhur apo te mbyllur si tipa kur perdorin gjuhen tjeter. Ndersa ndryshimi i personalitetit eshte studjuar me pare, duket se njerezit me dy kultura dhe dy gjuhe ndryshojne nga njeri personalitet ne tjetrin me shpejte dhe me shpejte. Dhe kyc eshte gjuha e perdorur pasi duket se eshte pikerisht perdorimi i gjuhes X qe dikton edhe personalitetin.

Ajo c’ka mendoj se e ben interesante kete studim eshte fakti qe shume prej nesh jetojne midis dy kulturash dhe shpesh midis dy apo me shume gjuhesh. “A e keni ndjere ndonjehere veten ndryshe kur rrethoheni nga miqte tuaj te huaj ne vendet ku keni emigruar?”, eshte nje pyetje e veshtire, pasi nderrimi i mundshem i personalitetit ndodh ne nje nivel nen-ndergjegjen. Por, “A keni vene re ndryshem personaliteti ne miqte tuaj shqiptare, kur i gjeni ne ambiente “te huaja”?”, mund te ishte nje pyetje me me vend.

Me shkoqur, a sillet ndryshe nje emigrant shqiptar ne Greqi kur eshte duke punuar atje, nga si sillet kur kthehet ne Atdhe dhe rrethohet nga bashkeatdhetare? A jemi apo sillemi ndryshe ne Tirane nga c’jemi ne New York? Kjo eshte ceshtja!