Harta është marrë nga libri Dëbimet e shqiptarëve dhe
kolonizimi i Kosovës (1877-1995), Instituti i Historisë Prishtinë, QIK
1997


Libri Historia e shteteve dhe e të drejtave të popujve jugosllavë bot.
Beograd, përkth. Prishtinë 1979 grup aut. serbosllavë f. 7 shkruan : Në
gjysmën e dytë të shek. VI fiset sllave gradualisht e populluan edhe
krahinën e Alpeve Lindore ; në decenien e fundit të shek. VI ata kishin
arritur deri në vijën nga burimi i Dravës deri në Danub. F. 329 Në
propozim të autorizuarit austriak kufijtë e Serbisë u zgjeruan; Serbisë
iu bashkëngjitën edhe 4 qarqe; i Nishit, Pirotit, Vrajës dhe i Toplicës,
kështu që ndër të tjerët, në kuadrin e shtetit serb hyjnë edhe Piroti
dhe Vraja. F. 403. Me vendimet e traktatit të paqes së Berlinit (1878)
territori i Malit të Zi u zgjerua dukshëm . Ai gati u dyfishua …. Mali i
Zi fitoi edhe disa qytete (Nikshiqin, Podgoricën, Spuzhin, Koloshinin,
Ulqinin). Ngjashëm shkruan edhe libri Crna Gora i Boka Kotorska aut. Vuk
St. Karaxhiq bot. Nolit Beograd 1977 f. 9.

Libri Srbija Zemlja i Stanovnistvo ( Serbia Shteti dhe Popullsia) aut.
Feliks Kanic bot. në serbokr. Beograd 1986. F. 5 Më 1878 me vendimin e
Kongresit të Berlinit qarqet : Nishi, Piroti, Vraja dhe Toplica iu
bashkëngjitën Serbisë dhe kryesisht në çdo pikëpamje ishin terra
incognita dhe për hulumtuesit e huaj në një mënyrë mbetet kështu deri
tash. F. 126 Aleksinci ra në duar të serbëve me 1833. Qeveria
turko-shqiptare nga Aleksinci u hoq në vitin 1833. F. 238 Fillimi i shek
XIX Leskovci ishte qendër e pashallëkut të madh, kufijtë e të cilit
përfshinë edhe qarqet e larta: Kryshevcin, Çuprinë dhe Aleksincin (që
nga viti 1833 i takojnë Serbisë). F. 251 Në tërë luginën e Veternicës
para vitit 1878 kishte shumë fshatra shqiptare nuk mbeti asnjë
shqiptarë, të gjithë u shpërngulën në territoret turke. F. 293 Më 1858
edhe ana e djathtë e Moravës kishte 11 fshatra të pastra shqiptare. F.
294 Më 1858 Prokupja kishte 500 familje myslimane (shqiptare ), 300
kristiane, 10 hebreje 20 rome. Më 1877 kishte 620 familje shqiptare –
çerkeze, 36 rome, 325 shtëpi serbe, 3 hebreje. F. 298 Deri më 1878
Lugina e Toplicës ishte e mbuluar gati kryesisht me fshatra shqiptare.
F. 311 Më 1877 në Kurshumli kur erdhën serbët këtu gjetën vetëm 2 të
krishterë. Kurshumlia merret nga serbët me 19 janar 1878. F. 317 Qeveria
serbe me të gjitha mjetet u përpoq ta populloj qarkun e Toplicës të
cilin më 1878 e morri gati të shkretuar, në 2839 km² të tij, në vitin
1905 u regjistruan në 37 komuna me 341 vendbanime me 102.954 ban.( 36
ban. në 1 km²), Kosanica ( 19 ban. 1km²).
Libri Istorija Srba Kulturna Istorija Knjiga aut. K. Jireçek, J. Radoniç
bot. Beograd 1978, në serbokr. f. 7 shkruan: Qyteti Nish nuk përmendet
kurrsesi në episkopinë serbe në shek. e XIII-XIV veçse më 1336 përmendet
si vend i Bullgarisë kralevine.

Në Enciklopedinë e Jugosllavisë 1, A – Bib bot. Zagreb 1984 në gj.
shqipe f. 206 shkruan: Kosova prej vitit 297 ishte pjesa qendrore e
Dardanisë….Krishterimi këtu ishte herët i pranishëm. Hierarkia kishtare
ekziston prej shek. III (me ipeshkvin në Ulpianë). F. 638 shkruan : nga
turqit më 06.04.1867 iu dorëzuan Knjaz Milloshit çelësat e qytetit të
Beogradit.
Nova Enciklopedia I, A – K bot. V. Karaxhiç Beograd 1977 f. 34 në
serbokr. shkruan: Shqiptarët popull i vjetër i Ballkanit, afër 3 mil.
jetojnë në Shqipëri, në Jugosllavi ka mbi 1 mil. 300 mijë, një numër në
Greqi, Bullgari, Rumani, SSSR, Itali, në Lindjen e Afërme në veri e në
jug të Amerikës. F. 689 Ilirët (Ilirikum) emërtim antik në Ballkan që
nga deti Adriatik deri në Moravë dhe prej Epirit deri në Danub. F. 929
Kosova e banuar qysh në kohën e neolitit. Në Kosovë shqiptarët janë
shpërngulur gjatë luftës së parë e dytë serbe. 1918 Kosova iu është
bashkangjitur SKS-së. Në LDB nga Kosova kanë marrë pjesë 50 mijë
luftëtarë, Kosova 1945 iu është bashkangjitur Serbisë. F. 459 Territori
Grek u zgjerua kah Epiri dhe Thesalia…

Jugoslovenski Leksikografski Zavod A – Z – Zagreb 1974 në serbokr. f.
500 më 1912 Kosova iu bashkëngjit Serbisë me vendimin e marrëveshjes
paqësore të Londrës 1913, ashtu me 1918. Kosova në LDB ka dhënë 50 mijë
luftëtarë. F. 922 serbët në shek. IX janë kristanizue. Fundi i shek.
XVIII shumica e serbëve në shtetin turk kanë qenë të grumbulluar në
pashallëkun e Beogradit. 1876 Serbia ka qenë e dërmuar, mirëpo me
ndihmën e Rusisë në luftë çliroi vendet Nish, Pirot, Leskovc dhe Vrajë.
Në kongresin e Berlinit (1878) Serbia fitoi pavarësinë e plotë. F. 335
Në paqen e Jedrenit 1829 Turqia i njeh pavarësinë Greqisë. Greqia më
1864 fiton nga B. e Madhe ujdhesat e Jonit, prej Turqisë 1878 fiton
Thesalinë, gjatë L. Ballk. 1912-13 Greqia fitoi Kretën, Epirin pjesë nga
Maqedonia e Trakia.

Libri Kosovo nekad i danas ( Kosova dikur e sot) grup aut. serb e
shqiptarë bot. Beograd 1973 f. 416 shkruar serbokr. e shqip shkruan:
Graçanica e tashme xhindet në themelet e një kishe më të vjetër, në të
cilën ka qenë selia e ipeshkvisë së Lipjanit. Kisha e Graçanicës objekti
më i vjetër i konstatuar është themeli i bazilikës tri pjesësh të
Bizantit të hershëm. Në gërmadhat e kësaj bazilike mbreti serb Uroshi I
(1243-1276) e ndoshta edhe i ati i tij Stevan Përvoveçani dhe xhaxhai
Sava Nemanjiç, kanë ndërtuar edhe një Kishë. F. 399 po ashtu shkruan
edhe për Patrikanën e Pejës dhe f. 404 për Kishën e Lëvishkës etj. siç
shkruan edhe ak. M. Krasniqi në librin Rrënjët tona etnike, Prishtinë,
2002 f. 219-220 Graçanica, Patrikana e Pejës, Levishka në Prizren etj.
këto janë ndërtuar në kohën e sundimit bizantin para ardhjes së serbëve.
Po aty f. 250 Perandoria e Car Dushanit në shek. XIV përfshinte
Shqipërinë një pjesë të madhe të Greqisë dhe një pjesë të vogël të
Bullgarisë. Por kjo perandori nuk zgjati as 10 vjet dhe u bë copë e
grimë …..Në mënyrë të njëjtë dhe objektive shkruhet edhe në disa libra
tjera serbokroate dhe te tjera të huaja. Nga këto padrejtësi sot më
shumë ka shqiptarë në botë se në Ballkan (përreth Shqipërisë).Mu për
këtë 1. Fuqitë e mëdha pa kurrfarë hezitimi duhet ta njohin të paktën
pavarësinë e Kosovës pasi që janë fajtorë në copëtimin e popullit
shqiptarë siç u cekë më lartë bile nga autorët serbë. 2. Pas LDB nga 50
shtete, tash janë rreth 200 shtete, gati gjysma e tyre janë sa apo më të
vogla se Kosova. 3. Kosova përkundër okupimit serb 1912, e riokupimit
1918, 1945, 1989, 1999 i ka pasur kufijtë njësi e veçantë, e sdm. me
Kushtetutën e 74-ës ka pasur min. të jashtme, të mbrojtjes etj. ministri
të shtetësisë. Mu për këtë Millosheviqi me dhunë, tanke e gjendje të
jashtëzakonshme e suspendoi Kushtetutën e 74 – ës. 4. Ti bëhet apel
Serbisë mjaft je zgjeruar në tokat shqiptare më se 200 vjet. 5. Ti bëhet
apel Rusisë ju nuk keni të drejtë të përziheni në çështjen shqiptare të
Kosovës pasi ajo gjithherë e ka ndihmuar Serbinë në tkurrjen,
shpërnguljen dhe gjenocidin ndaj popullit shqiptarë në minimum. 6.
Çështja shqiptare sdm. kosovare në Ballkan dhe Europë është më e
diskredituara dhe më e dëmtuara. 7. Të anulohet – shfuqizohet
decentralizimi ( komunat serbe – një etnike ) pasi që Kosova përkundër
kolonizimeve serbe në Kosovë dhe shpërnguljet e shqiptarëve, Kosova ne
ish Jugosllavi e më gjerë në Europë ka qenë dhe është së paku shumë
etnike lexo librin dr. Milovan Obradoviq Reforma Agrare dhe Kolonizimi
në Kosovë (1918-1941) bot. Prishtinë 1981 serbokr. dhe në shqip 2005.
Mbi 60 mijë serbë të ardhur në Kosovë, po aq serbë kanë ardhur 1945-1966
pastaj në vitet e 90 – ta . Kosova para vitit 1918 serb ka pasur rreth 3
%. 8. Të anulohet trashëgimia (kulturore kishtare serbe), pasi kjo
trashëgimi është shqiptare siç u potencua më lartë nga vetë aut.
serbosllavë të cilët janë kristanizue në shekullin e IX e shqiptarët në
shek. I-III. 9. Të anulohet termi – fjalia Kosova shumë etnike,
standardet, rezoluta 1244 etj. 10. Të kthehen shqiptarët në Mitrovicën e
veriut të shkatërrohen strukturat paralele serbe (policore –
ushtarake), Dëbellde, Mahalla e Zahirajve ti kthehen Kosovës etj. Të
gjitha këto pika në rast se nuk shqyrtohen dhe nuk anulohen –
shfuqizohen si mund të besohet në pavarësi apo çfarë pavarësie është ajo
me te gjitha këto të meta.

Rakip Megjuani

Serbia i ka borxh Kosovës territor rreth dy Kosova (1804 – 1878)  Dervina1