Punesimi i te rinjve, bizneset s'paguajne sigurime

Sonila Isaku


Bizneset dhe subjektet, te cilat do te lidhin kontrata punesimi per te rinjte, te cilet hyjne per here te pare ne tregun e punes, do te kene nje sere lehtesirash, duke filluar nga mospagesa e sigurimeve shoqerore dhe shendetesore per nje vit. Ky eshte vendimi me i fundit i qeverise, i cili parashikon nxitjen e punesimit te te rinjte, te cilet hyjne per here te pare ne tregun e punes, por edhe te kategorite ne nevoje, kryesisht femrat. Vendimi eshte marre gjate dites se djeshme, ne mbledhjen e qeverise dhe do te zbatohet ne baze te programit te qeverise per "Nxitjen e Punesimit". Programi ka per qellim te mbeshtese kategorine e te rinjve, qe hyjne per here te pare ne tregun e punes dhe nuk kane eksperienca per meparshme pune. Gjithashtu, vemendje e vecante do t'i kushtohet punesimit te te rinjve ne zonat periferike te vendit. "Te rinjte deri ne 24 vjec perbejne rreth 20 per qind te punekerkuesve te papune dhe duke mos pasur eksperience ne pune eshte shume e veshtire te perfshihen ne procese pune. Per kete qellim, shteti mbeshtet punedhenesit, te cilet punesojne kete kategori punekerkuesish, me masen e sigurimeve te detyrueshme shoqerore dhe shendetesore, kontributi i punedhenesit. Mbeshtetja behet per nje periudhe deri ne nje vit, me kusht qe kohezgjatja e kontrates se punes te mos jete me e shkurter se 6 muaj", thuhet ne vendimin e djeshem te qeverise. Sipas ketij vendimi, punedhenesit qe punesojne keta te rinj mund te perfitojne deri ne 100 per qind te numrit mesatar te te siguruarve, ne 3 muajt e fundit, perpara aplikimit per mikrondermarrjet dhe deri ne 50 per qind, per ndermarrjet e tjera. Programi i punesimit eshte parashikuar te zbatohet per nje periudhe 5-vjecare dhe nuk ka efekte financiare shtese, pasi do te perdoren fondet vjetore, te vena ne dispozicion per programin e nxitjes se punesimit.

Nderkohe, nje sere subjektesh te tjera, te cilat do te punesojne kryesisht femrat ne nevoje, sipas programit, do te perfitojne financim per nje vit, ne masen 100 % te sigurimeve te detyrueshme shoqerore dhe shendetesore, te pjeses se punedhenesit. "Po keshtu, perfitime jane edhe financim per kater muaj, ne masen 100 per qind, te pages minimale ne shkalle vendi, ne muajt e peste e te gjashte dhe te njembedhjete e te dymbedhjete te kontrates. Nga ana tjeter, edhe punesimin deri ne 100 per qind te numrit aktual mesatar te te siguruarve (te 3 muajve te fundit perpara aplikimit), per mikrondermarrjet dhe deri ne 50 per qind, per ndermarrjet e tjera", thuhet ne VKM. Sipas ketij te fundit, punedhenesi, qe aplikon per programin e punesimit, nuk duhet te kete shkelur ne te kaluaren legjislacionin e punes, si dhe duhet te kete derdhur rregullisht tatimet e sigurimet e detyrueshme shoqerore dhe shendetesore, vecanerisht per vitin e fundit. Persa i perket punesimeve, ato do te shihen si nje projekt, pasi subjekti te kete paraqitur nje sere dokumentesh, ku edhe do te percaktohet numri i te punesuarve. Me pas, eshte vete subjekti ai qe ben perzgjedhjen e tyre, pasi zyra e punesimit propozon me shume kandidatura punekerkuesish qe plotesojne kriteret per nje vend te kerkuar nga punedhenesi. Por, ne krahun tjeter, jane parashikuar edhe sanksione per punekerkuesit e papune, ne rast se kundershtojne te marrin pjese ne kete program: hiqen nga lista e punekerkuesve. Kurse per ata punekerkues te cilet punesohen, lidhet kontrata e punes individuale, ne te cilen percaktohen te drejtat dhe detyrimet e paleve, sipas percaktimeve te bera ne Kodin e Punes dhe ne VKM. Sipas kontrates, nese subjekti largon nga puna keta punonjes, i hiqet e drejta e perfitimit nga lehtesirat, ne rastet kur punekerkuesi largohet me deshiren e tij, ai zevendesohet nga zyrat e punes me nje tjeter punekerkues.





Perfitueset nga programi i punesimit

1 Femra te papuna per nje periudhe afatgjate (te regjistruara, si punekerkues i papune prej me shume se nje viti);

2 Femra qe perfitojne nga programet e mbeshtetjes me te ardhura;

3 Femra te trafikuara;

4 Femra mbi 50 vjec;

5 Femra rome;

6 Femra me aftesi te kufizuara;

7 Vajza nena;

8 Femra te divorcuara me probleme sociale;

9 Femra qe kthehen nga emigracioni, me probleme ekonomike.